Als een overledene geen testament heeft opgesteld bepaalt de wet wie erft. De wet bepaalt dat als de overledenen een echtgeno(o)te en /of kinderen heeft, deze erven van de erflater. Indien de overledene geen kinderen of echtgeno(o)te (meer) heeft, bepaalt de wet dat de ouders en de broers en zussen van de overledene erven.
Voorbeeld uit de praktijk
Man en vrouw waren in gemeenschap van goederen gehuwd. Tijdens hun huwelijksreis worden man en vrouw ziek. Zij overlijden kort na elkaar aan complicaties van voedselvergiftiging. Uit de rapporten van het ziekenhuis en behandelend artsen kan opgemaakt worden dat de oorzaak van overlijden voor beiden hetzelfde is en dat de vrouw eerder is overleden dan de man.
De man en de vrouw hebben geen testament opgemaakt. In deze zaak gaat het over de vraag wie erfgenaam van de vrouw is. Als een overledene geen testament heeft opgesteld, bepaalt de wet wie erft. Op grond van de wet is de man de erfgenaam van de vrouw, met als gevolg dat de nalatenschap van de vrouw bij de familie van de man terecht komt. De familie van de vrouw verkrijgt niets uit de nalatenschap.
De familie van de vrouw is een procedure gestart en stellen dat zij in plaats van de man erfgenaam zijn van de vrouw. Zij beroepen zich op de zogenoemde “commoriëntenregeling” en stellen dat deze regeling moet worden toegepast. Deze regeling houdt in dat als de volgorde waarin twee of meer personen zijn overleden niet kan worden bepaald, ze geacht worden gelijktijdig te zijn overleden. In dat geval kan de ene persoon niet erven van de andere persoon die gelijktijdig is overleden en andersom. De familie stelt daarbij dat als de man en de vrouw immers niet naar het ziekenhuis waren overgebracht en zij in hun hotelkamer waren overleden, dan had volgens de familie van de vrouw ook niet vastgesteld kunnen worden wie als eerste was overleden en was de “commoriëntenregel” van toepassing geweest. De rechtbank heeft dit verweer verworpen onder verwijzing naar de wetsgeschiedenis.
Het verzoek van de familie van de vrouw om op grond van redelijkheid en billijkheid te oordelen dat zij erfgenaam zijn, wijst de rechtbank wel toe. De rechtbank is van oordeel dat er sprake is van een zeer uitzonderlijke situatie: de man en de vrouw waren nog maar twee weken getrouwd, als zij in een testament hun wensen inzake de nalatenschap hadden vastgesteld, dan hadden zij naar alle waarschijnlijkheid voor deze situatie iets anders geregeld dan de wettelijke regeling.
De rechtbank concludeert dan ook dat het onder deze omstandigheden vasthouden aan de wettelijke regeling, waardoor het gehele vermogen van de vrouw bij de familie van de man terechtkomt, in druist tegen het rechtsgevoel en is, juridisch gezegd, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar.
De rechtbank verklaart dan ook voor recht dat de familie van de vrouw erfgenaam zijn van de vrouw en wijkt daarmee op grond van de redelijkheid en billijkheid af van het versterferfrecht.
(Bron: Rb. Den Haag 16 januari 2019, ECLI:NL:RBDHA:2019:4)
Advocaat erfrecht in Zutphen
Een erfenis afwikkelen kan lastige vraagstukken opleveren. Wilt u goed en deskundig geïnformeerd zijn dan kan Voorink Advocaten u helpen. Bij erfrechtelijke problemen beschikken wij over kennis en ervaring om u goed te adviseren over uw rechten. Hebt u een vraag over erfrecht? Neem dan vrijblijvend contact op met:
Deze blog beschrijft slechts enkele hoofdlijnen, beoogt niet volledig te zijn en is alleen bedoeld als een oriëntering van het toe te passen recht voor de in deze blog beschreven situaties. Aan deze blog kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.