Stel je bent de schuldeiser van iemand die een aandeel in een erfenis ontvangt. De erfgenaam is echter van plan om zijn recht op de erfenis te verwerpen. Wat gebeurt er dan precies? Als een erfgenaam zijn aandeel in een erfenis verwerpt dan is hij geen erfgenaam en ontvangt hij ook niets uit de erfenis. Maar die erfgenaam heeft nog wel een schuld, die hij niet kan betalen. Betekent het verwerpen van de erfenis nu ook dat je daardoor achter het net vist? Dat hoeft niet zo te zijn.
Verwerping en plaatsvervulling
De reden waarom de erfgenaam de erfenis verwerpt zal waarschijnlijk zijn omdat hij niet wil dat hetgeen hij uit de erfenis krijgt direct weer moet worden afgegeven of doorbetaald aan zijn schuldeisers. Door te verwerpen zorgt de erfgenaam ervoor dat de in zijn plaats opkomende erfgenamen (zijn kinderen) zijn erfdeel zullen ontvangen. We zeggen dan dat die kinderen in de nalatenschap opkomen “bij plaatsvervulling”: zij vullen de plaats in van de verwerpende erfgenaam.
Maar die erfgenaam heeft wel een schuld aan u. Zijn kinderen hoeven niet te betalen omdat zij niets verschuldigd zijn; op de kinderen heb je geen vordering. Het lijkt dan alsof de erfgenaam op een handige manier zijn erfdeel naar anderen kan doorschuiven zonder jou te hoeven betalen. En dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Vereffenaar laten aanstellen
Maar aan zo’n geval heeft de wetgever ook gedacht: de wet maakt mogelijk dat de rechtbank op verzoek van een schuldeiser van de erfgenaam (als belanghebbende) een zogenaamde vereffenaar aanstelt. Die vereffenaar moet ervoor zorgen dat de schulden van de nalatenschap worden betaald, uit de erfenis. Je kunt dan je vordering op de erfgenaam indienen bij die vereffenaar, als belanghebbende bij de uitkomst van de vereffening van de nalatenschap. Door indiening van de vordering bij de vereffenaar en bij acceptatie daarvan word je één van de schuldeisers van de nalatenschap.
Verdeling, wie krijgt nog wat?
Daarna kan de afwikkeling van de erfenis plaatsvinden. De verwerpende erfgenaam krijgt bij verdeling vervolgens niets: door de verwerping is hij geen erfgenaam. Zijn kinderen komen nu in zijn plaats aan de beurt. Door de verwerping moet de vereffenaar de vordering op de verwerpende erfgenaam uit diens aandeel in de erfenis betalen. Is dat aandeel van de verwerpende erfgenaam in de erfenis groot genoeg dan wordt de vordering daaruit volledig betaald. Maar is het aandeel te klein voor volledige betaling, dan blijft er voor de kinderen van de verwerpende erfgenaam niets over om samen te verdelen. Sterker nog: dan kan het zijn dat de kinderen uit eigen geld moeten bijbetalen. Hebben zij echter beneficiair aanvaard dan blijven zij privé buiten schot en moet je als schuldeiser genoegen nemen met wat er uit de erfenis komt.
Het is dus nog maar de vraag of het wel zo ‘handig’ is van de erfgenaam om in dit geval te kiezen voor het verwerpen van zijn aandeel in de erfenis. En de vraag of en hoe de schuldeiser zijn vordering kan innen is ook niet steeds gemakkelijk te beantwoorden.
Ben je schuldeiser van een erfgenaam in een situatie als hierboven is beschreven, vraag dan een deskundige om advies. Voorink Advocaten is onder meer gespecialiseerd in erfrecht; wij kunnen adviseren over wat je in zo’n geval het beste kunt doen !
Neem voor meer informatie contact op met:
